Quảng cáo sai sự thật: Trách nhiệm pháp lý khi người nổi tiếng tiếp tay cho sản phẩm gây hại

Thời gian qua, vụ việc công ty của nữ diễn viên nổi tiếng Gwyneth Paltrow tại Mỹ bị khởi kiện vì quảng cáo sản phẩm “đá quý tăng cực khoái” đã làm dấy lên nhiều tranh luận không chỉ về đạo đức quảng cáo, mà còn về trách nhiệm pháp lý của người nổi tiếng khi quảng bá sản phẩm gây hại.

Từ góc nhìn pháp lý tại Việt Nam, hành vi quảng cáo sai lệch công dụng sản phẩm không chỉ vi phạm quy định Luật Quảng cáo, mà còn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng, dẫn đến các hậu quả pháp lý như sau:

1. Xử phạt hành chính về hành vi quảng cáo sai sự thật

Theo Điều 51 Nghị định 38/2021/NĐ-CP, hành vi quảng cáo không đúng hoặc gây hiểu lầm về tính năng, công dụng sản phẩm có thể bị xử phạt đến 100 triệu đồng đối với tổ chức. Cá nhân vi phạm có thể bị phạt tới 50 triệu đồng.

2. Trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho người tiêu dùng

Nếu người tiêu dùng chứng minh được thiệt hại từ việc sử dụng sản phẩm được quảng cáo sai sự thật, họ có quyền yêu cầu:

Hoàn lại tiền sản phẩm đã mua

Bồi thường thiệt hại về sức khỏe, tinh thần hoặc chi phí phát sinh

Yêu cầu rút quảng cáo, công khai xin lỗi

3. Trách nhiệm pháp lý của người nổi tiếng khi quảng cáo

Theo Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023 (có hiệu lực từ 01/07/2024):

Người nổi tiếng, người có ảnh hưởng (KOLs) tham gia quảng bá sản phẩm có thể bị liên đới trách nhiệm bồi thường, nếu biết rõ hoặc phải biết rằng nội dung quảng cáo sai sự thật hoặc gây hiểu lầm.

Điều này có nghĩa, việc “nhận quảng cáo để PR” không còn là vùng xám pháp lý – người nổi tiếng sẽ phải chịu trách nhiệm trực tiếp nếu quảng cáo gây tổn hại đến cộng đồng.

4. Hành vi có dấu hiệu hình sự: Lừa dối khách hàng

Trong trường hợp sản phẩm quảng cáo sai sự thật gây ra thiệt hại nghiêm trọng, hành vi có thể bị xem xét theo Điều 198 Bộ luật Hình sự 2015, với mức phạt tù lên đến 5 năm.

Lời khuyên từ Luật Đồng Tháp

Doanh nghiệp cần kiểm duyệt nội dung quảng cáo kỹ lưỡng, không nên thổi phồng công dụng sản phẩm vượt quá bằng chứng khoa học.

Người nổi tiếng/KOLs cần yêu cầu minh bạch về chất lượng và pháp lý của sản phẩm trước khi ký kết hợp đồng quảng bá.

Người tiêu dùng cần tỉnh táo khi tiếp nhận các quảng cáo từ người nổi tiếng, và chủ động tra cứu thông tin pháp lý trước khi sử dụng các sản phẩm liên quan đến sức khỏe, nội tiết, sinh lý.