Xây nhà không phép bị xử lý thế nào? Cách khắc phục để không bị cưỡng chế tháo dỡ

Việc xây dựng nhà ở mà không có giấy phép xây dựng hợp lệ là hành vi vi phạm pháp luật và có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như xử phạt hành chính, buộc tháo dỡ. Tuy nhiên, vẫn có hướng khắc phục nếu người dân chủ động thực hiện đúng quy trình.

1. Xây nhà không phép là gì?

Xây nhà không phép là hành vi xây dựng công trình mà không được cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy phép xây dựng (trừ các trường hợp được miễn theo luật).
Hành vi này vi phạm nghiêm trọng Luật Xây dựng và có thể bị kiểm tra, lập biên bản vi phạm ngay khi phát hiện.

2. Mức xử phạt khi xây nhà không phép

Theo Nghị định 16/2022/NĐ-CP, mức phạt hành chính với hành vi xây nhà không phép có thể lên đến:
60 – 80 triệu đồng đối với khu vực đô thị.
20 – 40 triệu đồng tại khu vực nông thôn có quy hoạch xây dựng.
Ngoài tiền phạt, cơ quan chức năng còn có thể yêu cầu dừng thi công và buộc tháo dỡ công trình nếu không hợp thức hóa được.

3. Khi nào nhà xây không phép được giữ lại?

Người dân vẫn có thể giữ lại công trình nếu đáp ứng các điều kiện:
Nhà được xây trên đất có sổ đỏ hợp pháp.
Không nằm trong khu vực quy hoạch treo, hành lang bảo vệ an toàn (giao thông, thoát lũ…).
Công trình phù hợp với quy hoạch xây dựng và mật độ xây dựng cho phép.
Chủ nhà tự nguyện lập hồ sơ xin cấp phép bổ sung, nộp phạt đầy đủ theo yêu cầu.

4. Cách khắc phục khi đã lỡ xây không phép

✅ Bước 1: Tạm dừng thi công, giữ nguyên hiện trạng.
✅ Bước 2: Liên hệ phòng Quản lý đô thị hoặc UBND cấp quận/huyện để được hướng dẫn xử lý.
✅ Bước 3: Nộp phạt hành chính theo quyết định xử phạt.
✅ Bước 4: Chuẩn bị hồ sơ xin cấp phép xây dựng bổ sung.
✅ Bước 5: Nếu đủ điều kiện, cơ quan chức năng sẽ xem xét cấp phép hợp thức hóa.

5. Những trường hợp buộc tháo dỡ

Công trình sẽ không được giữ lại, buộc tháo dỡ nếu:
Xây dựng trên đất không hợp pháp (không sổ đỏ, lấn chiếm).
Nằm trong khu vực cấm xây dựng (giao lộ, hành lang bảo vệ di tích…).
Không phù hợp với quy hoạch hiện hành.
Không thực hiện khắc phục theo thời hạn cơ quan chức năng yêu cầu.

Kết luận

Xây nhà không phép là vi phạm pháp luật và có thể gây thiệt hại lớn nếu bị cưỡng chế tháo dỡ. Tuy nhiên, người dân vẫn có cơ hội hợp thức hóa nếu nhanh chóng nộp phạt, làm thủ tục bổ sung và công trình phù hợp quy định. Cần chủ động tìm hiểu và thực hiện đúng pháp luật ngay từ đầu để tránh rủi ro không đáng có.

Bạn đang gặp rắc rối vì xây nhà không phép?

Hotline : 0943.612.538
Email : [ Email]