Xử lý khi bị xâm phạm bản quyền – Hướng dẫn từ góc nhìn pháp luật

Trong thời đại số hóa, việc sao chép, sử dụng trái phép hình ảnh, bài viết, video, phần mềm… xảy ra ngày càng phổ biến. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách xử lý vi phạm bản quyền đúng luật. Bài viết này sẽ hướng dẫn doanh nghiệp và cá nhân các bước cần thực hiện khi bị xâm phạm quyền tác giả.

1. Như thế nào được coi là hành vi xâm phạm bản quyền

Theo Luật Sở hữu trí tuệ, hành vi xâm phạm bản quyền bao gồm:
Sao chép tác phẩm mà không xin phép.
Sử dụng tác phẩm trong mục đích thương mại mà không được sự đồng ý của chủ sở hữu.
Cố tình xóa, thay đổi thông tin quản lý quyền của tác giả.
Phát tán bản sao lậu của tác phẩm trên internet, mạng xã hội hoặc nền tảng số.

2. Các bước xử lý khi phát hiện bị xâm phạm bản quyền

✅ Bước 1: Xác minh quyền sở hữu hợp pháp
Chuẩn bị giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả (nếu có).
Nếu chưa đăng ký, thu thập bằng chứng chứng minh bạn là tác giả gốc: bản thảo, ngày xuất bản, thông tin lưu trữ, email trao đổi, thiết kế gốc…
✅ Bước 2: Gửi yêu cầu gỡ bỏ hoặc cảnh báo vi phạm
Gửi thông báo chính thức tới bên vi phạm yêu cầu ngừng sử dụng.
Gửi yêu cầu tới nền tảng trung gian (TikTok, Facebook, YouTube, Shopee…) để gỡ nội dung vi phạm.
✅ Bước 3: Yêu cầu bồi thường hoặc khởi kiện
Nếu hành vi vi phạm gây thiệt hại thực tế, bạn có thể yêu cầu bồi thường hoặc khởi kiện tại tòa án có thẩm quyền.
Căn cứ Điều 198 và 200 Luật Sở hữu trí tuệ, bạn có thể lựa chọn các biện pháp dân sự, hành chính hoặc hình sự để bảo vệ quyền lợi.

3. Mức xử phạt hành chính và hình sự đối với hành vi vi phạm bản quyền

Hành vi vi phạm Mức phạt hành chính Hình phạt hình sự
Sao chép, phân phối trái phép 10–70 triệu đồng Tù 6 tháng đến 3 năm
Lợi dụng tác phẩm để kinh doanh trái phép 15–250 triệu đồng Phạt tiền hoặc tù giam từ 6 tháng đến 5 năm nếu gây thiệt hại nghiêm trọng
Căn cứ: Nghị định 131/2013/NĐ-CP và Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017)

4. Đăng ký quyền tác giả – biện pháp chủ động để bảo vệ

Mặc dù quyền tác giả được xác lập ngay khi tác phẩm được sáng tạo, nhưng việc đăng ký quyền tại Cục Bản quyền tác giả giúp:
Có căn cứ pháp lý rõ ràng nếu xảy ra tranh chấp.
Tăng giá trị thương mại và thuận lợi khi chuyển nhượng, nhượng quyền.

Kết luận

Xâm phạm bản quyền là hành vi phổ biến nhưng không khó xử lý nếu bạn hiểu đúng luật và có bằng chứng rõ ràng. Chủ động bảo vệ tài sản trí tuệ là điều cần thiết, đặc biệt với doanh nghiệp trong lĩnh vực sáng tạo nội dung, truyền thông và thiết kế.
Cần hỗ trợ pháp lý khi bị xâm phạm bản quyền?
📞 Hotline: 0943.612.538
📧 Email: khaitanghong@gmail.com