Vi phạm sở hữu trí tuệ trong thương mại điện tử – Doanh nghiệp cần làm gì để phòng ngừa và xử lý?

Trong thời đại số, thương mại điện tử (TMĐT) mở ra cơ hội tiếp cận khách hàng nhanh chóng. Tuy nhiên, cũng kéo theo nguy cơ vi phạm sở hữu trí tuệ (SHTT) ngày càng gia tăng, đặc biệt là tình trạng bán hàng giả, hàng nhái, sao chép hình ảnh, nội dung trái phép trên các sàn TMĐT và mạng xã hội. Doanh nghiệp cần chủ động ứng phó để không trở thành nạn nhân hoặc đối tượng vi phạm pháp luật.

1. Các hình thức vi phạm sở hữu trí tuệ phổ biến trên sàn TMĐT

Sử dụng trái phép nhãn hiệu đã đăng ký để đặt tên shop, chạy quảng cáo.
Đăng bán hàng giả, hàng nhái, vi phạm quyền sở hữu công nghiệp.
Sao chép hình ảnh, nội dung mô tả sản phẩm của thương hiệu khác.
Xâm phạm bản quyền thiết kế bao bì, logo, bao bì sản phẩm.

2. Hệ quả pháp lý khi vi phạm SHTT trong TMĐT

Tùy theo mức độ và hậu quả gây ra, cá nhân hoặc doanh nghiệp vi phạm có thể chịu:
Phạt hành chính: lên đến 250 triệu đồng (với tổ chức).
Thu hồi hàng vi phạm, đình chỉ hoạt động kinh doanh.
Truy cứu trách nhiệm hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng (tội xâm phạm quyền SHTT, buôn bán hàng giả).
Bồi thường thiệt hại dân sự cho chủ sở hữu quyền bị xâm phạm.
Căn cứ: Nghị định 99/2013/NĐ-CP, Bộ luật Dân sự và Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi)

3. Doanh nghiệp cần làm gì để phòng tránh?

✅ Kiểm tra kỹ quyền sở hữu trí tuệ trước khi đưa sản phẩm lên sàn
Đảm bảo sản phẩm, bao bì, hình ảnh là hợp pháp, không sao chép.
Có chứng từ hợp lệ về nguồn gốc, quyền sử dụng nhãn hiệu hoặc bản quyền.
✅ Đăng ký bảo hộ SHTT càng sớm càng tốt
Giúp khẳng định quyền sở hữu khi xảy ra tranh chấp.
Dễ dàng yêu cầu các nền tảng (Shopee, Lazada, Tiki…) gỡ sản phẩm vi phạm.
✅ Theo dõi thường xuyên và báo cáo vi phạm
Sử dụng công cụ quét vi phạm thương hiệu (Brand Protection) do các nền tảng cung cấp.
Báo cáo trực tiếp qua kênh CSKH hoặc email pháp lý của sàn TMĐT.

4. Cách xử lý nếu bị xâm phạm trên sàn TMĐT

Bước 1: Thu thập bằng chứng (ảnh chụp màn hình, URL, ngày đăng…).
Bước 2: Gửi yêu cầu gỡ nội dung hoặc khiếu nại lên sàn TMĐT.
Bước 3: Gửi công văn cảnh báo cho bên vi phạm (nếu xác định được).
Bước 4: Khởi kiện tại tòa án hoặc đề nghị xử lý hành chính nếu cần thiết.

Kết luận

Trong môi trường số, việc vi phạm quyền SHTT diễn ra âm thầm nhưng hậu quả rất lớn. Doanh nghiệp cần chủ động bảo vệ tài sản trí tuệ của mình và tuân thủ đúng pháp luật khi kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử.

Cần tư vấn xử lý vi phạm thương hiệu trên sàn TMĐT?Cần tư vấn đăng ký quyền tác giả hoặc xử lý vi phạm quyền liên quan?
📞 Hotline: 0943.612.538
📧 Email: khaitanghong@gmail.com