Không muốn trả nợ, có được quyền từ chối nhận tài sản thừa kế?

Không muốn trả nợ, có được quyền từ chối nhận tài sản thừa kế?

Tóm tắt tình huống

Một độc giả chia sẻ: Sau khi ly hôn, chị được chia chiếc ô tô nhưng phải trả cho chồng cũ 400 triệu đồng. Do chưa có tiền, chị nợ lại khoản này. Sau đó, làm ăn thất bại khiến chị phải bán xe trả nợ đối tác, song vẫn còn khoản nợ với chồng cũ. Trong khi chồng cũ nay đã khá giả, anh vẫn yêu cầu chị thanh toán nốt phần nợ.
Gần đây, cha chị qua đời mà không để lại di chúc. Chị muốn từ chối nhận di sản thừa kế để vừa để mẹ toàn quyền quyết định tài sản, vừa tránh việc phải lấy phần thừa kế để trả nợ cho chồng cũ.

1. Quyền từ chối nhận di sản thừa kế

Theo Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015, người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ khi việc từ chối nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài sản đối với người khác. Việc từ chối phải bằng văn bản, có công chứng hoặc chứng thực.
👉 Nếu từ chối, người đó được coi như không phải là người thừa kế, và phần tài sản sẽ được chia lại cho những người còn lại.

2. Tài sản thừa kế và nghĩa vụ trả nợ riêng

Nợ với chồng cũ là khoản nghĩa vụ riêng của bạn.
Nếu bạn nhận thừa kế, phần tài sản đó thuộc quyền sở hữu hợp pháp và có thể bị dùng để thi hành nghĩa vụ trả nợ.
Nếu bạn từ chối ngay từ đầu, tài sản thừa kế không đi vào khối tài sản của bạn, nên không thể bị yêu cầu dùng để trả nợ.

3. Khi nào việc từ chối không được chấp nhận?

Chỉ khi bạn đã nhận tài sản rồi tìm cách “từ bỏ” để né tránh nghĩa vụ trả nợ, thì mới bị coi là trốn tránh. Nếu từ chối ngay trong thời hạn pháp luật cho phép, thì vẫn hợp pháp.

4. Hướng dẫn thực hiện

Làm văn bản từ chối nhận di sản tại văn phòng công chứng, trong vòng 6 tháng kể từ ngày cha mất.
Văn bản này phải nêu rõ bạn tự nguyện từ chối, không nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài sản.
Sau khi công chứng, nộp văn bản tại nơi giải quyết thủ tục thừa kế (thường là cơ quan công chứng đang thụ lý hồ sơ phân chia di sản).

✅ Kết luận:

Bạn có quyền từ chối nhận di sản của cha. Đây là cách hợp pháp để tránh việc tài sản thừa kế bị dùng trả nợ riêng với chồng cũ, đồng thời để lại toàn bộ tài sản cho mẹ hoặc người thừa kế khác.