Hai người lái xe cùng vi phạm luật giao thông, xảy ra tai nạn thì ai phải bồi thường?

Tóm tắt tình huống

Một thanh niên lái xe máy đi vào đường cấm, ngược chiều để rẽ nhanh. Cùng lúc, một phụ nữ đi xe đạp điện vượt đèn đỏ, lại không đội mũ bảo hiểm. Hai bên va chạm, gây tai nạn, người phụ nữ bị thương nặng. Gia đình hai bên tranh cãi: ai phải chịu trách nhiệm bồi thường nhiều hơn?

Căn cứ pháp luật về trách nhiệm bồi thường

Bộ luật Dân sự 2015 quy định: người gây thiệt hại do lỗi của mình thì phải bồi thường. Tuy nhiên, nếu tai nạn do lỗi của nhiều bên thì trách nhiệm bồi thường được xác định theo mức độ lỗi của mỗi người.

Cụ thể tại Điều 585 BLDS 2015, khoản 4 nêu rõ: “Khi bên bị thiệt hại cũng có lỗi trong việc gây thiệt hại thì mức bồi thường được giảm tương ứng với mức độ lỗi của họ”.

Như vậy, trong trường hợp cả hai người đều vi phạm luật giao thông và cùng dẫn đến tai nạn, mỗi bên phải chịu trách nhiệm theo phần lỗi của mình, chứ không chỉ có một bên gánh toàn bộ.

Phân tích tình huống

Người thanh niên đi ngược chiều: Vi phạm Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, hành vi đi vào đường cấm hoặc ngược chiều bị phạt tiền từ 1-2 triệu đồng, tước bằng lái 1-3 tháng. Đây là lỗi trực tiếp và nguy hiểm, có thể gây va chạm bất ngờ.

Người phụ nữ vượt đèn đỏ, không đội mũ bảo hiểm: Vi phạm Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, vượt đèn đỏ bị phạt 600.000 – 1.000.000 đồng. Không đội mũ bảo hiểm phạt 200.000 – 300.000 đồng. Hành vi vượt đèn đỏ là nguyên nhân quan trọng dẫn đến tai nạn.
Cả hai lỗi đều nghiêm trọng. Tòa án hoặc cơ quan điều tra sẽ xác định ai có lỗi chính, ai có lỗi phụ, mức độ lỗi bao nhiêu phần trăm, từ đó phân chia trách nhiệm bồi thường.

Ngoài trách nhiệm dân sự, có thể bị xử phạt gì?

Xử phạt hành chính:

Cả hai người chắc chắn đều bị xử phạt hành chính theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP.

Trách nhiệm hình sự:

Nếu hậu quả nghiêm trọng, gây thương tích nặng hoặc chết người, người có lỗi chính có thể bị truy cứu về tội Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ theo Điều 260 BLHS 2015.
Gây thương tích từ 61% trở lên hoặc chết người: phạt tù từ 1-5 năm.
Nếu làm chết 2 người trở lên, hoặc gây thương tích cho nhiều người, mức án có thể đến 10-15 năm.

Giải pháp trong thực tế

Trước hết, cơ quan công an sẽ giám định hiện trường, phân tích lỗi của từng bên.
Nếu thương lượng dân sự, gia đình các bên có thể thỏa thuận tỷ lệ bồi thường, dựa trên mức độ lỗi. Ví dụ: người đi ngược chiều chịu 60%, người vượt đèn đỏ chịu 40%.
Nếu không thỏa thuận được, Tòa án sẽ phân xử dựa trên hồ sơ điều tra.

Kết luận

Trong tình huống cả hai bên cùng sai, trách nhiệm bồi thường không căn cứ vào ai “sai nặng hơn” để gánh hết, mà chia theo tỷ lệ lỗi của từng bên. Đồng thời, ngoài bồi thường dân sự, người vi phạm còn có thể bị xử phạt hành chính hoặc hình sự nếu hậu quả nghiêm trọng.
Lời khuyên: khi tham gia giao thông, tuyệt đối tuân thủ đèn tín hiệu, đi đúng làn, đúng chiều để tránh những hậu quả đáng tiếc và tranh chấp pháp lý phức tạp.