Quyền đòi lại tài sản đã cho mượn – Khi nào pháp luật bảo vệ bạn?

Trong đời sống hàng ngày, việc cho bạn bè, người thân mượn tiền, tài sản là điều phổ biến. Tuy nhiên, không ít người rơi vào tình huống cho mượn rồi “mất trắng”, không đòi lại được. Vậy pháp luật quy định như thế nào về quyền đòi lại tài sản đã cho mượn và thủ tục để thực hiện quyền này?

1. Cho mượn tài sản có phải hợp đồng dân sự không?

Theo Điều 494 Bộ luật Dân sự 2015, việc cho mượn tài sản là hợp đồng mượn tài sản, trong đó:

Bên cho mượn giao tài sản cho bên mượn sử dụng trong thời hạn nhất định,

Bên mượn có nghĩa vụ trả lại tài sản đúng thời hạn, đúng hiện trạng.

Nếu là tiền hoặc tài sản tiêu hao, quan hệ này có thể được coi là hợp đồng vay tài sản (Điều 463).

2. Khi nào có quyền đòi lại tài sản?

Bạn có thể đòi lại tài sản khi:

Đến hạn trả theo thỏa thuận nhưng bên mượn không hoàn trả.

Không thỏa thuận thời hạn thì có thể yêu cầu trả bất cứ lúc nào, nhưng phải báo trước một thời gian hợp lý.

Bên mượn sử dụng sai mục đích hoặc có dấu hiệu chiếm đoạt, bạn có quyền chấm dứt hợp đồng và đòi lại tài sản.

3. Cần chuẩn bị gì để đòi lại tài sản hợp pháp?

Để đòi lại tài sản đã cho mượn, cần có bằng chứng về việc cho mượn, gồm:

Giấy mượn tiền, giấy vay tài sản, hợp đồng viết tay, tin nhắn, email…

Nhân chứng (nếu giao nhận tiền có người thứ ba chứng kiến).

Biên lai chuyển khoản, sao kê ngân hàng, nếu có.

Trong trường hợp không có giấy tờ, bạn vẫn có thể khởi kiện nếu có căn cứ hợp lý và chứng cứ gián tiếp hỗ trợ, nhưng sẽ khó khăn hơn.

4. Trường hợp không trả: nên làm gì?

Thương lượng, nhắc nhở bằng văn bản trước (ghi rõ thời hạn yêu cầu trả).

Nếu không hiệu quả, bạn có thể:

Làm đơn khởi kiện ra tòa án nhân dân nơi cư trú của bên mượn.

Trình báo cơ quan công an nếu có dấu hiệu chiếm đoạt, lừa đảo.

Lưu ý: Không nên tự ý đến nhà, đe dọa, gây sức ép – có thể bị xử lý ngược lại vì hành vi vi phạm pháp luật.

5. Thời hiệu khởi kiện

Theo Điều 429 Bộ luật Dân sự 2015:

Thời hiệu khởi kiện đòi lại tài sản dân sự là 3 năm, tính từ ngày quyền lợi bị xâm phạm.

Kết luận

Nếu bạn từng cho mượn tài sản mà không đòi lại được, hãy chủ động thu thập chứng cứ và thực hiện đúng quy trình pháp lý. Pháp luật bảo vệ quyền sở hữu của bạn, nhưng bạn cần hiểu rõ quyền và nghĩa vụ để được hỗ trợ đúng luật.

Cần hỗ trợ tư vấn hoặc khởi kiện dân sự?

📞 Hotline: 0943.612.538
📧 Email: khaitanghong@gmail.com