Bị sếp “dụ” viết đơn xin nghỉ việc, người lao động cần làm gì để không thiệt quyền lợi?

Tóm tắt tình huống

Người lao động ký hợp đồng lao động xác định thời hạn 24 tháng, mới làm việc được vài tháng thì được sếp gọi nói chuyện riêng và “khuyên nên nghỉ việc để tìm công việc tốt hơn”. Sếp đưa ra nhiều lý do nghe có vẻ vì lợi ích của người lao động như: thu nhập khó cải thiện, công ty gặp khó khăn, thưởng Tết không như kỳ vọng… và gợi ý nếu người lao động tự viết đơn xin nghỉ việc, công ty sẽ hỗ trợ nhận xét tốt để xin việc nơi khác.

Tuy nhiên, qua trao đổi với đồng nghiệp lâu năm, người lao động nghi ngờ đây là cách công ty né trách nhiệm khi cắt giảm nhân sự cuối năm, bởi nếu người lao động tự xin nghỉ thì doanh nghiệp không phải bồi thường hay hỗ trợ gì. Người lao động băn khoăn: có nên viết đơn xin nghỉ hay không, và nếu tự nguyện nghỉ thì có được hỗ trợ khoản tiền nào không?

1. Viết đơn xin nghỉ việc có nghĩa pháp lý gì?

Trong quan hệ lao động, đơn xin nghỉ việc thể hiện ý chí đơn phương chấm dứt hợp đồng của người lao động. Khi người lao động tự nguyện nghỉ:

Quan hệ lao động chấm dứt theo ý chí của người lao động;

Doanh nghiệp không bị xem là chấm dứt hợp đồng trái luật;

Người lao động không được yêu cầu bồi thường, trừ các quyền lợi tối thiểu như:

Thanh toán lương đến ngày nghỉ;

Trả sổ bảo hiểm xã hội;

Thanh toán phép năm chưa nghỉ (nếu có).

👉 Nói cách khác, chỉ cần người lao động tự viết đơn, doanh nghiệp đã tránh được rất nhiều nghĩa vụ pháp lý.

2. Công ty có quyền ép hoặc “dụ” người lao động nghỉ việc không?

Pháp luật không cấm doanh nghiệp trao đổi, đề xuất, thuyết phục người lao động nghỉ việc. Tuy nhiên:

Công ty không được ép buộc;

Không được đe dọa, gây áp lực tinh thần;

Không được dùng thông tin sai sự thật để buộc người lao động viết đơn.

Nếu người lao động không viết đơn, trong khi:

Hợp đồng lao động còn thời hạn;

Người lao động không vi phạm kỷ luật;

Không thuộc các trường hợp cho phép doanh nghiệp đơn phương chấm dứt hợp đồng,

thì công ty không có quyền chấm dứt hợp đồng lao động.

3. Nếu không viết đơn xin nghỉ, người lao động có rủi ro gì không?

Về mặt pháp lý: không có rủi ro ngay lập tức.

Doanh nghiệp vẫn có nghĩa vụ:

Bố trí công việc;

Trả đủ lương;

Đóng bảo hiểm xã hội;

Thực hiện các quyền lợi theo hợp đồng đã ký.

Tuy nhiên, trên thực tế, người lao động cần tỉnh táo:

Quan sát thái độ quản lý;

Ghi nhận các dấu hiệu gây khó dễ, ép nghỉ, cắt việc trái luật;

Lưu giữ email, tin nhắn, chứng cứ làm việc.

Đây là cơ sở quan trọng nếu sau này phát sinh tranh chấp.

4. Nếu người lao động muốn nghỉ, có thể thương lượng gì?

Trường hợp người lao động thực sự muốn nghỉ hoặc nhận thấy môi trường làm việc không còn phù hợp, không nên vội viết đơn xin nghỉ việc đơn phương.

Thay vào đó, nên:

Đề xuất chấm dứt hợp đồng lao động theo thỏa thuận;

Trao đổi rõ ràng về:

Khoản hỗ trợ tài chính;

Thời gian làm việc thêm;

Thư giới thiệu, xác nhận quá trình làm việc.

Việc chấm dứt hợp đồng theo thỏa thuận hoàn toàn hợp pháp và giúp người lao động:

Có thêm tài chính trong giai đoạn chuyển việc;

Tránh bị thiệt thòi do nghỉ việc “trắng tay”.

Nếu doanh nghiệp không đồng ý hỗ trợ, người lao động có quyền tiếp tục làm việc đến hết hợp đồng.

5. Lời khuyên cho người lao động trong tình huống này

Không viết đơn xin nghỉ việc vội vàng, nhất là khi chưa có công việc mới;

Nhận diện rõ: viết đơn xin nghỉ = tự từ bỏ nhiều quyền lợi;

Chỉ nghỉ khi:

Thực sự muốn nghỉ; hoặc

Hai bên đạt được thỏa thuận hợp lý;

Trường hợp bị ép nghỉ trá hình, nên:

Giữ bình tĩnh;

Ghi nhận chứng cứ;

Tìm tư vấn pháp lý khi cần.

Kết luận

Việc sếp “khuyên nghỉ vì tốt cho bạn” có thể là thiện chí, nhưng cũng có thể là chiến lược cắt giảm nhân sự không tốn chi phí. Người lao động cần hiểu rõ: chỉ một lá đơn xin nghỉ việc cũng đủ làm mất đi nhiều quyền lợi pháp lý.

Trong bối cảnh hợp đồng còn thời hạn và không vi phạm, bạn hoàn toàn có quyền không viết đơn. Nếu nghỉ, hãy nghỉ trong thế chủ động – có thỏa thuận – có lợi cho mình, thay vì nghỉ vì cả nể hoặc bị dẫn dắt.