Nguy cơ mất tài sản khi mắc bẫy hợp đồng ủy quyền – Chuyên gia cảnh báo

Hợp đồng ủy quyền là hình thức giao dịch phổ biến trong đời sống, nhưng chỉ một sơ suất nhỏ cũng có thể khiến chủ tài sản đối mặt nguy cơ mất nhà đất hoặc phải theo đuổi tranh chấp kéo dài. Nhiều vụ việc gần đây cho thấy không ít người đã vô tình “trao quyền quá rộng”, tạo kẽ hở để người được ủy quyền lợi dụng chiếm đoạt tài sản.

Vụ suýt mất nhà kéo dài 9 năm vì ký ủy quyền “toàn quyền định đoạt”

TAND TP.HCM vừa xét xử vụ kiện của vợ chồng ông Bích (71 tuổi) yêu cầu hủy hợp đồng ủy quyền và hợp đồng chuyển nhượng nhà đất do một văn phòng công chứng chứng thực.

Bà vợ vì không hiểu rõ hậu quả pháp lý đã ký giấy ủy quyền cho một bên dịch vụ nhà đất, cho phép họ toàn quyền định đoạt căn nhà hơn 100 m² tại Bình Chánh. Lợi dụng điều này, bên dịch vụ đã bán căn nhà cho người thứ ba mà không có sự đồng ý của chủ sở hữu.

Sau gần 9 năm kiện tụng, tòa tuyên:

Hủy hợp đồng ủy quyền

Hủy hợp đồng chuyển nhượng trái pháp luật

Trả lại nhà cho vợ chồng ông Bích

Tuy nhiên, vợ chồng ông phải bồi thường hàng trăm triệu đồng cho người mua ngay tình theo Điều 133 Bộ luật Dân sự 2015 do có một phần lỗi trong việc làm phát sinh giao dịch vô hiệu.

Nguy cơ mất nhà vì tin tưởng và ký giấy ủy quyền không kiểm soát

Một vụ việc khác xảy ra tại Khánh Hòa: ba chị em thế chấp nhà vay 3 tỷ đồng để làm ăn. Sau khi ngân hàng yêu cầu làm thủ tục, bên cho vay tiếp tục yêu cầu ký thêm hợp đồng ủy quyền để họ sử dụng nhà đi vay ngân hàng.

Tin tưởng đối tác và nghĩ rằng đã có hợp đồng thế chấp bảo vệ, ba chị em đồng ý.

Kết quả:

Bên nhận thế chấp đem nhà bán cho người khác với giá 9 tỷ đồng.

Tiếp tục mượn lại giấy tờ nhà và mang thế chấp ngân hàng ở An Giang.

Khi khoản vay không trả được, ngân hàng khởi kiện phát mãi nhà.

Chỉ đến lúc vụ kiện diễn ra, ba chị em mới hay rằng căn nhà sắp bị xử lý nợ và họ phải đối mặt với hành trình pháp lý kéo dài nhiều năm.

Vì sao giấy ủy quyền dễ trở thành “bẫy”?

Luật sư Trần Vân Linh (ĐLS TP.HCM) cho biết nhiều người có tài sản nhưng thiếu hiểu biết pháp luật, dễ bị bên cho vay hoặc môi giới yêu cầu ký giấy ủy quyền với phạm vi rất rộng:

Quyền tặng cho,

Quyền chuyển nhượng,

Quyền thế chấp,

Quyền cho thuê,

Quyền bảo đảm nghĩa vụ cho bên thứ ba…

Chỉ cần người được ủy quyền có ý định chiếm đoạt hoặc vay khoản tiền lớn vượt khả năng trả nợ, chủ tài sản có thể mất trắng.

Nhiều giao dịch bị che giấu dưới dạng hợp đồng giả tạo, ví dụ:
Vay tiền nhưng yêu cầu ký “ủy quyền toàn quyền định đoạt” để tránh bị xem là cho vay nặng lãi.

Việc công chứng hợp đồng ủy quyền càng khiến chủ tài sản lầm tưởng rằng giao dịch an toàn, dẫn tới chủ quan, không đọc kỹ nội dung.

7 điều cần nhớ để tránh mất tài sản khi lập hợp đồng ủy quyền

Luật sư Trần Vân Linh khuyến nghị người có tài sản nên tuân thủ các nguyên tắc sau:

Ủy quyền đúng phạm vi cần thiết, không vượt quá nhu cầu của giao dịch.

Tuyệt đối tránh giao dịch giả tạo, ví dụ: vay tiền nhưng bị buộc ký ủy quyền toàn quyền định đoạt tài sản.

Đọc kỹ toàn bộ nội dung hợp đồng, đặc biệt là mục “phạm vi ủy quyền”.

Yêu cầu công chứng viên giải thích nếu có điều khoản chưa rõ.

Không giao toàn bộ quy trình công chứng cho môi giới không uy tín.

Nếu phát hiện dấu hiệu bất thường, cần dừng giao dịch hoặc báo ngay cơ quan chức năng để ngăn chặn chuyển dịch tài sản.

Tham khảo ý kiến luật sư trước khi ký các giấy tờ ủy quyền liên quan đến nhà đất.

Kết luận

Hợp đồng ủy quyền là công cụ hữu ích khi sử dụng đúng cách. Nhưng nếu chủ tài sản không kiểm soát phạm vi ủy quyền và không hiểu rõ hệ quả pháp lý, họ rất dễ rơi vào “bẫy” mất tài sản hoặc tranh chấp kéo dài nhiều năm.

Việc đọc kỹ nội dung, xác định rõ phạm vi ủy quyền và tham khảo ý kiến chuyên gia pháp lý là cách tốt nhất để bảo vệ tài sản của mình.